Treść

8 listopada 1942 r. w Słopnicach - Niemcy przeprowadzili skuteczną obławę na os. Groń (Podmogielica) na dom rodziny Kurnytów.  Aresztowano wówczas Słopniczan - Stanisława Kurnytę "Motyla" oraz jego wujka Wincentego Liska. Niemcy przeprowadzili aresztowanie wobec denuncjacji wymienionych za prowadzenie nasłuchów zagranicznych stacji radiowych oraz cywilną działalność konspiracyjną. W czasie próby ucieczki (Słopnice Górne) Stanisław Kurnyta został śmiertelnie raniony przez Niemców.

Stanisław Kurnyta "Motyl". Fot. ze zbiorów Szkoły Podstawowej Nr 4 w Słopnicach

Kilka dni później policja "granatowa" z Tymbarku aresztowała Katarzyną Kurnyta - matkę Stanisława. Katarzyna trafiła do niemieckiego obozu koncentracyjnego (numer obozowy: 32275) KL Auschwitz 29.01.1943 r. Tam zginęła 9.04.1943 r.

Katarzyna Kurnyta. Fot. Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu

Jesienią 1942 r. zginął Franciszek Nowak - zamordowany przez Niemców - łącznik placówki ZWZ-AK z terenu Słopnic. 9 sierpnia 1944 r. Niemcy ostatecznie spalili zabudowania domu Kurnytów w odwecie za działalność partyzancką.

W 1974 r. w Słopnicach Górnych ustawiono pomnik upamiętniający członków organizacji konspiracyjnej z os. Groń oraz ofiary niemieckich represji. Inicjatorami utworzenia miejsca pamięci byli członkowie koła ZBoWiD. We wrześniu 2009 r. z inicjatywy gminy Słopnice przeprowadzono przebudowę oraz uroczyste poświęcenie, odsłonięcie pomnika: Partyzantom 1939-1945. Upamiętniono ofiary pierwszych aresztowań w Słopnicach: Katarzynę Kurnyta, Stanisława Kurnyta oraz Franciszka Nowaka. Pomnik jest usytuowany obok budynku remizy OSP Słopnice Górne przy drodze Zamieście-Zalesie.

Warto nadmienić, że tragiczne losy rodziny Kurnytów zostały opisane przez Panią Marię Król ze Słopnic. W 2014 r. pomnik partyzancki oraz osiedle Groń w Słopnicach znalazły się w ewidencji Ścieżki historyczno-edukacyjnej 1. Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej im. kpt. Juliana Krzewickiego. W 2020 r. historia rodziny Kurnytów została utrwalona w ramach Szlaku AK na Ziemi Limanowskiej.

Mogiła Stanisława Kurnyty znajduje się na cmentarzu parafialnym w Słopnicach.

Źródło, fot.: PJ Bukowiec/facebook

Autorem tekstu jest pan Przemysław Bukowiec, historyk, regionalista, nauczyciel szkół podstawowych w gminie Słopnice, autor licznych publikacji na temat działalności AK na ziemi limanowskiej oraz współautor przewodników historycznych.