Treść

HISTORIA POWSTANIA GMINY SŁOPNICE

Szukając początków istnienia miejscowości Słopnice musimy się cofnąć do połowy wieku XIV. Okres panowania Władysława Łokietka oraz Kazimierza Wielkiego to czasy wzmożonej kolonizacji na prawie niemieckim i jak wiele na to wskazuje wtedy to lokowano naszą wieś. Wówczas to akcję osadniczą w dolinie rzeki Słopnicy podjął prawdopodobnie król Kazimierz Wielki. Karczowano las po obu stronach potoku i po stronie lewej lokowano Słopnice Królewskie, będące własnością króla, a po stronie prawej Słopnice Szlacheckie nadawane przez króla szlachcie. Duży wpływ na lokację Słopnic miały sąsiednie duże już wówczas ośrodki osadnicze - klasztor Cystersów w Szczyrzycu - klasztor Klarysek w Starym Sączu, oraz sąsiedni Tymbark, który lokowano na prawie niemieckim. Początkowa akcja osadnicza miała miejsce w dolnym biegu rzeki ale później posuwano się z karczowaniem lasu coraz wyżej i powiększano wieś. Szczególnie intensywnie proces ten przebiegał podczas migracji pasterskich plemion z południa - Wołochów w wieku XV i XVI. Wówczas to intensywnie karczowano lasy w dolinie potoku Czarny, Mogielica, i górnym biegu potoku Słopnica. Do dzisiaj zachowały się nazwy świadczące o tym procesie np. Zarębki czy nazwy typowo wołoskie np. koszar, Beskid, Groń, Przysłop, Sarysz. W drugiej połowie XIV wieku został wzniesiony pierwszy kościół słopnicki, którego patronem został św. Andrzej Apostoł. Czterysta lat później (1774 - 1776r.) przystąpiono do budowy nowego kościoła, który stoi po dziś dzień i stanowi najważniejszy z zabytków architektury w Słopnicach.

W 1815 roku w Słopnicach (ówczesna Słopnica Królewska) urodził się Jan Kanty Andrusikiewicz przywódca powstania chochołowskich górali przeciwko zaborcom.
W czasie I wojny światowej na terenie Słopnic przebywali żołnierze Legionów Polskich wraz z Józefem Piłsudskim, którzy stoczyli zwycięską bitwę na przełęczy Rydza Śmigłego z wojskami rosyjskimi.

Tablica znajdująca się w Zespole Placówek Oświatowych w Słopnicach

Okres II wojny światowej to lata walki z hitlerowskim okupantem, prowadzonej przez silne w Słopnicach oddziały partyzanckie, których schronieniem były lasy Mogielicy.

Podział Słopnic na Królewskie i Szlacheckie utrzymał się aż do XX wieku. Efekt wielowiekowego podziału był zauważalny w administracji, historii i zwyczajach. Wsie miały również własne herby Słopnice Królewskie - kosę i grabie, a Słopnice Szlacheckie - sowę. Gmina Słopnice powstała w 1930 roku, a w nazwie wsi utworzonej z dwu odrębnych przez wieki Słopnic (Królewskich i Szlacheckich) zaczęto używać liczby mnogiej - Słopnice.

Gmina Słopnice istniała jednak tylko przez 5 lat - do czas włączenia jej do Gminy Tymbark. Administracyjna przynależność Słopnic do Gminy Tymbark trwała do 1952 roku, gdy utworzono w Słopnicach Gromadzką Radę Narodową. Likwidacja gromad spowodowała, że od 1 stycznia 1973 roku Słopnice ponownie znalazły się w granicach Gminy Tymbark i dopiero zmiana ustroju państwa w 1989 roku przywróciła nadzieje mieszkańców Słopnic na przywrócenie samodzielnej gminy. Starania lokalnej społeczności przyniosły efekt i 1 stycznia 1997 roku, po odłączeniu się od Gminy Tymbark, na nowo utworzono Gminę Słopnice.

Szersza informacja o Słopnicach znajduje się w książce:
" Słopnice - dzieje wsi i parafii" autorstwa ks. Stanisława Wojcieszaka. To pierwsza tak wyczerpująca monografia Słopnic.